พระว่านดำองค์นี้จมูก ตา ปาก ติดชัดเจน เป็นองค์ที่สวยมากๆ สภาพแชมป์ ปัจจุบันองค์สวยๆแทบหาไม่เจอเลย 

เมื่อพูดถึงหลวงพ่อสมแล้ว ต้องนึกถึงวัตถุมงคล3สิ่งนี้ เหรียญยอดมหาชัย ตะกรุด พระเนื้อว่าน 3อย่างนี้ถือว่าใช้แทนได้หมด  พระเนื้อว่านของท่าน ซึ่งหลวงพ่อได้เก็บรวบรวมว่านต่างๆตั้งแต่บวชเป็นเณรและท่านเก็บสะสมมาเรื่อยๆ จนท่านได้ว่านมากพอที่จะทำพระผงว่าน พุทธคุณนั้นไม่ต้องพูดถึง ส่วนใหญ่มักไปทำน้ำมนต์ ถามคนน่านดูว่าพระผงว่านของท่านหายากขนาดไหน พระรุ่นนี้จัดสร้างขึ้นเมื่อปี2521 โดยมีด้วยกัน3เนื้อคือ  เนื้อว่านดำ,เนื้อว่านขาว(หายากมากองค์ที่สวยๆเคยพบเห็นไม่เกิน10องค์),เนื้อดินเผาเคลือบ  ด้านหน้าจะเป็นรูปพระพุทธนั่งในซุ้มเรือนแก้ว  ด้านหลังลงด้วยันต์ไตรสรณ์คม  ยันต์ไตรสรณ์คมที่ครูบาดอนตันชอบใช้ แต่ว่าครูบาดอนตันจะลงยันต์3ลูก แต่ครูบาสมเอามารวมลงลูกเดียว เมื่อส่ององค์พระจะเห็นมีว่านทั่วทั้งองค์พระ บางองค์จะมีเส้นเกศาด้วยครับ

มีเรื่องพูดกันมาว่า ตอนที่ปลุกเสกพระเนื้อว่านของท่าน เมื่อเสร็จพิธีแล้ว พี่น้องทางจังหวัดแพร่ซึ่งศัทธาครูบาสมมากได้มาร่วมพิธีปลุกเสกพระเนื้อว่านด้วยและได้บูชาพระเนื้อว่านของครูบาสมไปคนละองค์สององค์ พอมาถึงระหว่างทางมีชาวบ้านคนหนึ่งอยากจะลองพระเนื้อว่านของท่านจึงได้หยิบพระเนื้อว่านนำมาวาง หลังจากนั้นใช้ปืนยิงไปที่พระเนื้อว่านแต่ปืนกลับยิงไม่ออกสักนัด สร้างความงุนงงให้กับชาวบ้านที่มาด้วย เมื่อทุกคนเห็นเหตุการณ์นั้นจึงหันหัวรถกลับมาที่วัดเมืองรามแล้วบูชาพระเนื้อว่านไปคนละหลายสิบองค์ จากเหตุการณ์นี้จึงเล่าจากปากต่อปาก จึงมีคนเชื่อบ้างไม่เชื่อบ้าง แต่มีชาวบ้านเมืองแพร่คนหนึ่งไม่เชื่อว่าจะมีจริง จึงไปเอาพระเนื้อว่านของท่านไปแขวนที่คอไก่แล้วใช้ปืนยิงแต่ปรากกว่าปืนยิงไม่ออกเลยสักนัด  จนตอนนี้หากพูดถึงพระเนื้อว่านครูบาสมแล้วถ้าพูดถึงประสบการณ์ของพระเนื้อว่านนี้ หลายคนจะบอกเป็นเสียงเดียวกันว่า พระเนื้อว่านที่คนแพร่เอาไปยิงนั้นใช่มั้ย คนที่สะสมครูบาสมนี้นจะรู้ทันทีครับ

  และประสบการณ์พระเนื้อว่านท่านที่ทางร้านได้ยินจากผู้หลักผู้ใหญ่ที่เป็นลูกค้าของทางร้าน เล่าให้ฟังว่า ท่านเคยมาทำงานที่น่านและนับถือครูบาสมมาก และสะสมพระเครื่องครูบาสมไว้ด้วย ท่านได้พระเนื้อว่านครูบาสมไป มีเพื่อนๆจึงนำไปลองยิง ปรากฏว่าสองนัดแรกยิงไม่ออก นัดที่สามยิงออกแล้วปืนชำรุด แล้วลูกปืนหันหน้ากลับด้าน

   พระว่านครูบาสมจากประสบการณ์หลายๆคน อาราธนาทำน้ำมนต์กินก็มี ฝนกินเป็นยารักษาโรคก็มี อาราธนาขอนั้นขอนี้ก็มี เป็นพระที่ราคาไม่แพงมาก พ.ศ.ก็ลึกมวลสารเป็นพวกว่านทั้งนั้น เป็นพระที่น่าใช้มากๆและประสบการณ์ดีด้วยครับ

         ครูบาสม เดิมนั้นท่านชื่อ อินสม บุญสุยะ บิดาชื่อ พ่อเฒ่าจันทร์ บุญสุยะ มารดาชื่อ แม่นายบัวคำ บุญสุยะ เกิดเมื่อวันที่ 14 ตุลาคม 2463 ที่บ้านนาเหลืองใน เวียงสา น่าน บรรพชาเมื่อวันที่ 9 พฤษภาคม 2481 ที่วัดนาเหลืองใน อุปสมบท เมื่อวันที่ 9 พฤษภา 2483 ที่วัดดอนไชยพระบาท เวียงสา น่าน วิทยาฐานะ ปี 2479 สำเร็จการศึกษาประถมปีที่4 จากโรงเรียนนาเหลือง ปี 2483 สอบได้นักธรรมชั้นตรี ปี 2483 สอบได้นักธรรมชั้นโท ปี 2486 สอบได้นักธรรมชั้นตรี นอกจากนั้นท่านไปเรียนกรรมฐานกับครูบาอินต๊ะ วัดแสงดาว นอกจากนั้นได้ศึกษาฝ่ายวิปัสสนาธุระตามครองกรรมฐานของหลวงปู่ครูสีชิไชยยา อดีตเจ้าอาวาสวัดเมืองรามและครูบาณาณสี วัดดอนชัยพระบาท ซึ้งเป็นกรรมฐานล้านนาสายครูบามหาป่าสูงเม่น ในปี 2487 หลวงปู่ครูบาอินสม ท่านออกธุดงค์กับพระสหธรรมมิกชื่อว่า พระบุญศรีกา โดยตั้งใจว่าจะไปธุดงค์ที่ประเทศพม่า แต่ด้วยเหตุการณ์ความไม่สงบในพม่าจึงไม่สามารถธุดงค์ไปได้ จึงเปลี่ยนเส้นทางไปภาคอีสานและปฏิบัติธรรมที่พระธาตุพนมจนใกล้เข้าพรรรษาจึงธุดงค์กลับมาจำพรรรษาที่วัดนาเหลือง รวมเวลาที่ออกธุดงค์ครั้งนั้น 8 เดือน ท่านเคยศึกษาร่ำเรียนและฝากตัวเป็นศิษย์กับครูบาอาจารย์ต่างๆดังนี้

1. พระมหาสิทธิ์ วัดช้างค้ำ จ.น่าน พระอุปัชฌาย์

2. พระครูปัญญาสาราธิคุณ ,ครูบาเฒ่า วัดศรีกลางเวียง อ.เวียงสา น่าน

3. ครูบาอินต๊ะ ปู่เผือก วัดแสงดาว

4. ครูบาจันทร์ วัดม่วงใหม่

5. ครูบาอินต๊ะยศ วัดสะหลีบุญเรือง น่าน

6. หลวงพ่อทบ วัดชนแดน เพชรบูรณ์

7.ครูบาอินหวัน วัดป่าแลวม่อน

8. พ่อครูมหาข๋ะหนาน ขันทะ มะนิลทิพย์ บ้านนาเหลือง

9. พ่อครูมหาข๋ะหนาน บุญสาร บ้านเมืองราม

10. พ่อครูมหาข๋ะหนาน บุญแฝง สามแยกเพชรบูณร์

     วัตถุมงคลของท่าน ครูบาสมท่านสร้างวัตถุมงคลไว้สำหรับแจกและให้บูชาโดยมีมากหลายรุ่นหลายอย่าง เช่น เหรียญ 12มหาชัย ,เหรียญชัยมงคล,เหรียญดอกไม้เมืองสววรค์ ,เหรียญฝนแสนห่า,พระเนื้อว่าน-เนื้อดิน, ตะกรุดโทน ตะกรุดเก้ากุ่ม ,ผ้ายันต์ ,รูปหล่อ ,พระบูชา เป็นต้น แล้วครูบาสมนั้นท่านเป็นเกจิที่เก่งท่านหนึ่งของน่านในยุค2520กว่าๆ