พระรูปเหมือนครูบาศรีวิชัย สิริวิชโย รุ่นอัฐิหลังย่นเนื้อขาวรุ่นแรก พระรูปเหมือนครูบาเจ้าศรีวิชัยรุ่นอัฐิหลังย่นหรือที่เรียกกันทั่วๆ ไปว่าพระครูบาหลังย่น เป็นพระเครื่องเนื้อดินเผาผสมเถ้าอัฐิครูบาเจ้าฯ อัฐิ ในที่นี้น่าจะหมายถึงขี้เถ้ามากกว่าส่วนที่เป็นกระดูก คนล้านนาเรียกว่า เถ้าเฝ่าหรือดินเฝ่า เถ้าเฝ่าหรืออัฐิที่ใช้เป็นมวลสารสร้างพระเครื่องรุ่นนี้ได้จากบริเวณที่ตั้งเมรุชั่วคราวในงานพระราชทานเพลิงศพครูบาเจ้าศรีวิชัยนักบุญแห่งล้านนา ณ วัดจามเทวี ลำพูน เมื่อวันที่ 21 มีนาคม พ.ศ. 2489 ผสมกับเศษพระสกุลลำพูนป่นและมวลสารอื่นๆ การสร้างพระเครื่องรุ่งดังกล่าวนี้ มีผู้บันทึกไว้ชัดเจนว่า

** สร้างเมื่อวันที่ 22 พฤศจิกายน พ.ศ. 2489 จนถึงต้นปี พ.ศ. 2491 ถือว่าเป็นรุ่นที่ 1 โดยมีพระครูประสาสน์สุตาคม เป็นองค์ประธานจัดสร้าง ** รุ่นที่ 2 สร้างเมื่อ วันที่ 15 เมษายน พ.ศ. 2496 และกล่าวกันว่า รุ่นที่ 3 สร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ.2505 โดยครูบาทึม พรหมเสโน รุ่นนี้ที่ใต้ฐานเจาะรูบรรจุเส้นเกศาครูบาเจ้าฯ ส่วนรุ่นสุดท้าย สร้างขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2511 รุ่นนี้ด้านหลังจะมีชื่อวัดจามเทวีประทับเป็นเครื่องหมาย 
** ลักษณะของพระรุ่นอัฐิหลังย่นนี้ทุกรุ่นมีขนาดใกล้เคียงกันเท่ากัน มีหลายสี เช่น สีเขียว สีดำ สีแดง สีเหลือง สีอมเทา สีขาว องค์ที่สีเข้มมักจะมีขนาดย่อมกว่า และพบจำนวนน้อยกว่า มีรูปครูบาเจ้าศรีวิชัยนั่งขัดสมาธิเต็มองค์ เห็นลูกประคำ ผ้ารัดอก บางองค์เห็นใบหน้าชัดเจน ด้านหลังองค์พระตกแต่งให้ดินพูนพองาม เนื้อดินมีลักษณะเหี่ยวย่นคล้ายผิวหนังคนมีอายุ จึงได้ชื่อว่า รุ่นหลังย่น **เนื่องจากเป็นพระเครื่องเนื้อดินเผาสายสกุลลำพูนวิธีการคัดสรรเนื้อดินจึงได้เนื้อพระที่มีวรรณะไม่ต่างจากพระสกุลลำพูนโดยทั่วไป โดยเฉพาะพระอัฐิหลังย่นรุ่นแรกๆ ดูจะพิถีพิถันเป็นพิเศษ จุดประสงค์การสร้างพระครูบาเจ้าฯ รุ่นนี้ กล่าวกันว่าเพื่อหาทุนสร้างกู่ธาตุที่บรรจุอัฐิธาตุครูบาเจ้าฯ ในที่ต่างๆ ธุเจ้าเอาพระเครื่องใส่พานไว้กลางวิหาร วัดจามเทวี ใครต้องการเช่าบูชาก็หยอดเงินในตู้ องค์ละ 50 สตางค์ หรือ 1 บาท ตามกุศลเจตนา พอพระเครื่องใกล้จะหมดก็สร้างขึ้นอีกตามเวลาที่กล่าวข้างต้น ด้วยว่าพระเครื่องรุ่นนี้ มีส่วนผสมสำคัญคือเถ้าอัฐิของครูบาเจ้าฯ ถือว่าศักดิ์สิทธิ์ในตัวอยู่แล้ว เช่นเดียวกับพระเกศาครูบาเจ้าฯ ที่แกนใจแห่งความนับถืออยู่ทีเส้นเกศา มิใช่อยู่ที่รูปแบบภายนอกของพระเครื่องทางด้านพุทธคุณ กล่าวกันอีกว่าพระเครื่องรุ่นนี้ ดีทางแคล้วคลาดและเมตตา มหานิยม กราบสาธุ...

ที่มา : หนังสือพิมพ์เชียงใหม่นิวส์

# แชมป์ที่1 งานรำลึก119ปี บารมี ครูบาสิงห์แก้ว วัดปากกอง นิทรรศการเครื่องรางล้านนา พระคณาจารย์ภาคเหนือ พระกรุสกุลลำพูน พระกรุสกุลเชียงใหม่ พระกรุเมืองสารภี และการประกวดพระเครื่องเมืองสารภี ครั้งที่8 วันที่ 16-17 มีนาคม 67 ณ ศาลาศรัทธาสามัคคี บารมีครูบาสิงห์แก้ว วัดปากกอง หมู่ที่6 ต.สารภี อ.สารภี จ.เชียงใหม่