อีกชิ้นสำหรับค่ำคืนนี้ ว่าด้วยเรื่องการปกครองบ้านเมืองในสมัยอดีตจนถึงช่วงต้นรัตนโกสินทร์ที่ยังคงใช้ระบบชนชั้นศักดินา และไพร่พล ทาสเชลย ก่อนจะประกาศยกเลิกร้างลาไป ด้วยพระบารมีของ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๕ ที่ได้ทรงออก "พระราชบัญญัติเลิกทาส ร.ศ.๑๒๔" ให้ลูกทาสทุกคนเป็นไท เมื่อวันที่ ๑ เมษายน พ.ศ.๒๔๔๘ เป็นต้นมา ให้คงเหลือไว้เพียงประวัติศาสตร์ให้ชนรุ่นหลังได้ศึกษา และพิจารณา สมุดไทยขาว หรือสมุดข่อยเล่มนี้ จึงถือเป็นหลักฐานของประวัติศาสตร์อีกชิ้นที่หลงเหลือให้เราได้อนุรักษ์และศึกษา ขนาดของสมุดไทยเล่มนี้ ความยาว ๑๔ นิ้ว กว้าง ๕ นิ้ว หนา ๑ นิ้ว ๒ หุน สภาพปกหน้าปกหลังหายไป เนื้อหาภายในว่าด้วยเรื่องกฎหมายการปกครอง การลงเลข สักเลขไพร่พลและเชลย