วัดเจดีย์หลวงมีชื่อเรียกหลายชื่อได้แก่ ราชกุฎาคาร วัดโชติการาม มีพระเจดีย์องใหญ่ที่สร้างขึ้นในสมัยพระเจ้าแสนเมืองมา  กษัตริย์พระองค์ค์ที่ 7 แห่งราชวงศ์มังราย เพื่ออุทิศส่วนกุศลถวายแต่พญากือนา พระราชบิดาแต่ไม่ปรากฏปีที่สร้างแน่ชัด แต่สันนิษฐานกันว่าวัดแห่งนี้น่าจะสร้างในปีพศ.1934 หากสร้างไม่ทันเสร็จก็สิ้นพระชนม์เสียก่อน พระมเหสีไควบคุมการก่อสร้างต่อมาจนแล้วเสร็จในสมัยพญาสามฝั่งแกน เรียกกันว่า กู่หลวง แต่ครั้งนั้นสร้างไม่สูงใหญ่เท่าใดนัก  

ในรัชสมัยพญาติโลกราช  จึงโปรดเกล้าฯ ให้หมื่นด้ามพร้าคตเป็นนายช่างใหญ่ ดำเนินการซ่อมเสริมสร้างต่อสูงถึง 45 วา แล้วอัญเชิญพระแก้วมากตมาประดิษฐานที่มุขด้านตะวันออกขององค์เจดีย์ เป็นระยเวลานานถึง 80 ปี คือระหวางปีพศ.2011-2091 หากแต่ในปี พศ.2088 ในสมัยพระมหาเววีจิรประภา ยอดเจดีย์หลวงได้หักลงมาเนื่องเพราะเกิดแผ่นดินไหวครั้งใหญ่

ในปีพศ.2533-2535 กรมศิลปากรได้ทำการบูรณปฏิสังขรณ์เจดีย์หลวงขึ้นนอกจากนี้วัดเจดีย์หลวงยังเป็นที่ตั้งของเสาอินทขีล ซึ่งเดิมตั้งอยู่ที่วัดสะดือเมือง เมื่อสมัยพระเจ้ากาวิละฟื้นฟูเมืองเชียงใหม่ ได้ยายเสาอินทขีลมาไว้ที่วัดเจดีย์หลวง พร้อมกับสร้างวิหารครอบและปลูกต้นยางคู่ไว้ข้างวิหาร กับสร้างยักษ์ 2 ตนให้เฝ้ารักษาเสาอินทขีล

ในคราวงานสมโภช 600 ปี เจดีย์หลวงได้มีการจัดสร้างเหรียญที่ระลึกขึ้นเป็นเหรียญปั๊มรูปเหมือนสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราชขึ้นมาซึ่งออกแบบแกะลวดลายได้อย่างสวยงามมาก เป็นเหรียญที่มีความหนาถึง 3 มิลลิเมตร สามารถตั้งได้เลยในแนวนอนจากข้างเหรียญ ที่ขอบเหรียญตอกอักษรไว้ว่า 600 ปี วัดเจดีย์หลวงจ.เชียงใหม่

เป็น"เหรียญดี" น่าเก็บสะสมเป็นอย่างยิ่ง ทั้งอายุการสร้างที่ผ่านมา 10 กว่าปี ความงดงามของเหรียญ ทั้งพิธีการสร้างที่นับว่าอลังการเป็นอย่างที่สุด ได้ทำพิธีพุทธธาพิเษกและสมโภชเมื่อวันที่ 3 เมษายน พศ.2538 ณ วัดเจดีย์หลวงมีพระเกจิอาจารย์ 600 รูป ร่วมพิธีโดยมีพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราชฯ ทรางเป็นพระธานในพิธี พระเกจิอาจารย์นี่นับว่าโดดเด่น เช่น หลวงพ่อเปิ่นวัดกลางบางพระ   หลวงปู่ทิมวัดพระขาว  หลวงพ่อมีวัดมารวิชัย  หลวงพ่ออุตมะ วัดวังก์วิเวการามและยังมีหลวงพ่อวิริยังค์  หลวงปู่ท่อน  หลวงปู่แว่น  ครูบาน้อย  ครูบาเทือง หลวงปู่คำพันธ์  เป็นต้น

********************************************************

คงไม่ต้องถามนะครับว่าทำไมต้องเก็บเหรียญ 600 ปี เจดีย์หลวง อนาคตไม่ไกลแล้วครับ  แต่อนาคตไปไกลแน่นอนในเรื่องราคา  เพราะตอนนี้ในสนามก็ไม่ค่อยมีเหลือแล้วครับ  ผมนำมาแบ่งให้ในราคาองค์ละไม่ถึง 400 บาท  มี 4 องค์ครับ ก็บวกลบคูณหารดูนะครับ  อย่าช้าไปเหมือนเหรียญครูบาดวงดีนะครับ